Li QA CH'UUT
aj jolominel
Dr. Winston Scott, Tzolb'il
Dr. Winston Scott (B’eleeb’ B’atz’) yoo chaq chi xzt’ilb’al rix k’ila na’leb xyanqeb’ k’ila k’aleb’aal reheb’ aj aatinob’aal Mayab’ aran Watemaal, sa’ EE.UU, ut Kanada chalen chaq 1,996. Junaq Tz’ilol Rix Poyanam, li xk’anjel li Dr. Scott nalajxsik’ chi xtawb’al ru li k’ila ch’a’ajkilal sa’ poyanamil jo’wi’ re tuminal li k’aleb’aal junjuunq aran Watemaal xmaak li xb’aanuhomeb’ aj najtil tenamit li ke’hulak chi xminb’al ru poyanam chi xk;anjelankil xch’och’el kape jo’wi’ k’a chik rawimeb’ Aj Ralch’och’. Li k’anjel a’in nalajxtz’il rix li k’ila ch’a’ajkilal rik’in xtzolb’al junjuunq raationob’aaleb’ li k’aleb’aal sa’ ruq’ tenamitil li xch’och’el aj Mayab’ ut chanru nake’xch’utub’ rib’ sa’ komonil chi numtak sa’ xb’een li nake’ch’ajink reheb’. Kixtzol ajwil xk’anjeleb’ Aj Mayej (Aj Q’ij). Xtzolom chirix li na’leb’ a’in aran sa’ Li Nimla Tzoleb’aal Albay, Xweentil Ak’i York. Li Dr. Scott xk’eehom rib’ chiru li xyu’am chi k’anjelak sa’ xyanqeb’ naab’aleb’ k’aleb’aal Q’eqchi, Kaqchikel, ut K’iche’ aran Watemaal ut Kilajxk’ut li junjuunq chi aationob’aal chiruheb’ aj tzolonel. Chalen chaq 2,015, Li Dr. Scott kilajxtenq’aheb’ Aj Ralch’och’ Watemaal, aj q’axol ch’och’ arin EE.UU re xk’ulb’al xnawom chirix li xk’ulub’eb’ chi aatinak chi ab’ink sa’ raatinob’aaleb’ sa’ b’anleb’aal, raqleb’aal chaq’rab’, ut sa tzoleb’aal. Li Dr. Scott naxyal xq’e chi xtenq’ankileb’ Aj Ralch’och’ chix xk’ulb’al xteq’ankileb’ re te’xnaw b’ar te’ruhanq chi xsik’b’aleb’ chaab’il molam k’anjelob’aal re naq te’tenq’aaq te’numtaaq sa’ xb’een xch’a’ajkilaleb’ rik’in li xyajelil k’a’uxlej, xyajeleil li tz’ejwalej, ut xyajelil li kalajik.
aj tusul k'anjel
Li xDulce Maria Horn
xDulce María Horn (a’an/a’an) na’k’anjelak sa’ eb’ li k’aleb’aal junjuunq re xk’eeb’al na’leb’ chiruheb’ aj q’axol ch’och’. Li xb’ehul jo’ aj k’anjel aj yeehol esil ki’tikla sa’ xkach’inal toj wiib’ chihab’ wan re naq ki’ok chi xjapb’al li re chiruheb’ li nake’xsik’ li ninqi ch’e’ok ib’ ch’ilenk ib’. A’in ki’tenq’aak sa’ li na’leb’ a’in rik’in li xyuwa’.
Chiru li xyu’am, xDulce yoo chaq chi okenk li k’ila na’leb’ k’ila k’anjel, jo xwech’b’al li pleetink ut xsik’b’al li xk’ulub’eb’ poyanam/kok’al jo’wi’ xk’ulub’eb’ aj q’axol ch’och’. Chiru lajeeb’ chihab’ li xDulce yoo chi xtenq’ankil jun molam Camino Seguro xk’ab’a’ (Jun B’e; Xyaalalil) li na’tawliman aran sa’ li Nimla Tenamit Watemaal. Xtikib’ankil 2,018 toj 2,021, a’an ki’k’anjelak rik’in li molam Comunidades Unidas xk’ab’a’ (Junajinb’il Ch’uut), jun molam re xk’ub;sinkil rib’ aran Utah, EE.UU ut yoo chaq chi xb’aanunkil k’ila k’anjel rochb’eeneb’, jo’ Aj K’amol Xb’eheb’ Saaj Poyanam. Xtikib’ankil 2,020 toj 2,023 k’ik’anjelak rik’in li Molam re Li Nimla Tzoleb’aal Whittier re Xjunajinkileb’ K’ila Ch’uut chi xsutamil li nimla tzoleb’aal.
Jo’ junaq li ki’k’ame chaq sa’ najtil tenamit San Marcos, Watemaal sa’ inkach’inal, xDulce nareeek’a chi anchalil xch’ool naq junajinb’il rik’ineb’ li poyanam aj Watemaal jo’wi’ li xtenamiteb’ aj Kastiiiy talaq b’ar. Naxchapeb’ li xna’leb’eb’ li xjunkab’aal, raatinob’aal, ut xna’leb’eb’ li reech aj tenamitil. Kiruhan chi xtawb’al li xna’ li kiralani naq olaju chihab’ wan re. Kab’ichal li xjunkab’aal, li tz’aqal xjunkab’aal jo’wi’ li ki’k’uluk re arin, nake’xk’am xyu’am ut nake’xtenq’a chi xjunajinkil chi ak’il rik’in li xwanjik. Jo’ junaq naru ka’aatinob’aal (Kastiiy/Inklees), xDulce nareek’a naq xmaatani chaab’ilal wi chik chiruheb’ naab’aleb’ li ke’k’ame’ li moko ke’ruhan ta chi xtzolb’al li tz’aqal raatinob’aaleb’. Eb’ li aatinob’aal nake’junajink poyanam. A’ li qaatinob’aal naxk’ut xchaab’ilal li qaxe’toonil poyanam ut naxjunaji qib’ chiqajunilo. Xb’aan naq ki’ruhan chi aatinak sa’ wiib’ aatinob’aal, li xb’eheb’ li ruchichoch ke’te’e chiru re xtawb’al k’ila usilal rik’in naab’al poyanam naab’al tenamit. Anaqwan, xDulce yoo chi ok sa’ jun li ak’ b’e – lo tzolok aatinob’aal Mam, jun reheb’ li raatinob’aal Aj Ralch’och’ Watemaal jo’wi’ Mexico. Naq maji’ ki’tikla li nimla kamsink aran Watemaal, li xtz’aqal eechalal ke’aatinak sa’ aatinob’aal Mam ab’an chalen chaq ke’ok chi xsachb’akl. A’an nraoyb’eni chi xjunajinkil li yu’amej chi ixb’ej rik’in li wanko wi’ anaqwan rik’in xtzolb’al aatinob’aal Mam.
xDulce xk’ulum li xtzolom “cum laude” chiru li chihab’ 2,023 re Li Nimla Tzoleb’aal Whittier (xweentil Los Angeles, CA) aran kirisi Xkaab’ Raqal li Tzolom rik’in Ruchichochil ut Poyanamil Na’leb’ rochb’een Aatinob’aal Kastiiy rik’in chik li xtzolb’al li Na’leb’ re Jolomink Tenamit.
aj tusul k'anjel
Li xDulce Maria Horn
Laj Alexander Chulzhanov naxk’e rib’ ut q’axal seeb’ jo aj yoob’ahom ak’ tzolom, li xk’ayinkil ak’ tzolom, ut xb’eeresinkil mu esil sa’ li molam MasterWord. Kixtzol rib’ chi xyoob’ankil na’ajej sa’ mu esil ut li tz’iib’ak sa’ mu esil, chaab’il xtzolb’al riki’ineb’ junjuunq chi raatinul ak’ tzolom jo’ xyoob’ankil k’anjel reheb’ tz’iib’ PHP, WordPress, Drupal, jo’wi’ MediWiki. Laj Alex maak’a’jo’ na’hulak chiry li ak’ tzolom chik chiru yal xyoob’ankil mu esil; k’a’jo’ na’hulak chiru xk’a’uxlankileb’ li ch’iich’i winq, li k’ila paay chi ch’iich’, ut eb’ li k’anjelob’aal junjuunq.
Laj Alex sasa sa’ xch’ool chi roksinkil li xnawom chi xtenq’ankil Li K’anjel re Kolok Ix Aatinob’aal Mayab’ rochb’een li xk’ila pay chi k’anjel nalajb’aanuman, jo’ rilb’al li Tetookil Molob’aal Aatin li naxtenq’a chi xyoob’ankil jun na’ajej b’ar na’ruhan chi xkolb’al rixeb’ li aatinob’aal Mayab’ rik’ineb’ xk’anjelob’aalil li ak’ tzolom.
Naq ink’a’ latz’ li xkutan chi xyoob’ankil mu esil, Laj Alex jwal na’sho’ xch’ool xb’aanunkil k’ila b’atz’un k’anjel. Seeb’ chi xch’e’b’al tzimitz ch’iich sa’ anil ut na’saho’ xch’ool chi risinkil k’ila jalamb’uch taq’a chi ch’och’ jo’ wi’ chi choxa rik’ineb’ li ch’iich’ nake’rupik. Kam a’an sa naril rilb’al li xna’leb’eb’ ut chi xyoob’ankil risinkil reqaj k’a’q re ru chi ch’iich’ul ut chi numtaak sa’ xb’eeneb’ li junjuunq chi ch’a’ajkilal nalajxtaw sa’ ruchichochil li ak’ tzolom.
laj tenq'anel re mu esil ut aj nawom ak' tzolom
Laj Wyatt Bruchhauser
Laa’in aj Wyatt Bruchhause ink’ab’a’ yolajenaqin Eagle Mountain, Utah. Yookin chi xtzolb’al ak’ tzolom sa’ Li Nimla Tzoleb’aal Utah re xyoob’ankil chaab’il na’ajej sa’ mu esil. Wan ajwi’ intzolb’al chirix li tz’ilol rix poyanamil ut intzolom chirix li raatinul ululch’iich’. Nintzol chixjunil li tz’iib’aak sa’ ululch’iich’ sa’ li K’anjel re Kolok Ix Aatinob’aal Mayab. Li K’anjel re Kolok Ix Aatinob’aal Mayab’ a’an jwal chaab’il cho’q we xb’aan naq naxjunaji inrahom chi xch’e’b’al ululch’iich’ rochb’een inrahom chi xnawb’al ru poyanam sa’ najtil tenamit. Nink’e inch’ool chaab’il li naxyal chi xchaab’ilob’resinkil li xyu’ameb’ poyanam naq yooko chi xkolb’al li xchaq’al ru li raatinob’aaleb’ li xb’aanuhomeb’ Aj Ralch’och’.
Laj Cameron Kato
Laj Kameron a’an aj tenq’anel li naxyoob’ raatinul ululch’iich’ cho’q re Li K’anjel re Kolok Ix Aatinob’aal Mayab’ Yoo chi xtaqeenkil li rajom re risinkil xtzolb’al rik’in tzolok ak’ tzolom ut yoo ajwi chi xtzolb’al aationob’aal Frances ut li ajlank sa’ yu’amej sa’ Li Nimla Tzoleb’aal re Utah. Seeb’ aj Kameron chi risinkileb’ li mitz’ ch’a’ajkilal sa’ ululch’iich’, li yoob’ank raatinul ak’ tzolom, ut xtz’iib’ankil raatinul ululch’iich ut naraj raj chi xkolb’aleb’ raationob’aal xb’aanuhomeb’ Mayab’
Laj Chris Marston
Laj Kris yoo chi xsik’b’al k’anjelak yalaq b’ar re yoob’ank raatinul ululch’iich’ ut wan xtzolom sa’ ululch’iich’ rochb’een li tz’ilok ix poyanamil. A’an na’hulak chiru xch’e’b’al ak’ tzolom re xyiib’ankileb’ ch’a’ajkilal re xchaab’ilob’resinkil li xyu’ameb’ jarub’eb’ poyanam ta’ruhanq. Naq ink’a’ yoo chi k’anjelak, texruq chi xtawb’a aj Kris chi anilaak, chi xtawenkil ninqi tzuul, chi ilok ru hu, chi b’onok, maraj chi b’atz’unk sa’ ululch’iich’.
Li xAlice McVicker
Sahil ch’oolejil! Laa’in xAlis McVicker ink’ab’a’. Wankin sa’ xkaahil chihab’ Li Nimla Tzoleb’aal re Utah ut ka’pak’al intzolom li yookin chi xk’ulb’al, a’an li xtzolb’al ululch’iich’ rochb’een li xtzolb’al aatinob’aal, jun ch’ina tzolom re aatinob’aal Chino yookin ajwi chi risinkil. Jo’ junaq li naxk’e rib’ re xtzolb’al aatinob’aal ut xmaak naq laa’in aj Amerika-China, li kolok ix raatinob’aaleb’ Aj Ralch’och’ jwal aje’ ru cho’q we naq yookeb’ chi rilb’al ninqi ch’a’ajkilal. Numtajenaq xsahil inch’ool chi k’anjelak sa’ li qab’e.
Laj Jack Revoy
Laain aj Jak, wankin sa’ xkaahil chihab’ intzolom sa’ li Tzoleb’aal re Saaj Poyanam, Rowland Hall. Sa nawil li ak’ tzolom ut xyoob’ankil k’anjelob’aal re ululch’iich’ ut chalen chaq oxib’ chihab’ yookin chi okenk sa’ ak’ tzolom re ch’iich’i poyanam. Na’hulak ajwi’ chiwu xk’eeb’al inhoonla chi tenq’ank re xchaab’ilob’resinkil li qasumail, chi jo’kan na’saho’ sa’ inch’ool chi okenk rik’in li k’anjel a’in li naxjunajiheb’ li nake’hulak chiwu.
Li xElena Vega
Laa’in xElena ink’ab’a’ nakintzolok sa’ Li Nimla Tzoleb’aal re Utah. Na’hulak chiwu li ak’ tzolom jo’wi’ xtzolb’al aationob’aal and xk’a’uxlankil chankiru nake’xjunaji rib’ li wiib’ na’leb’ a’an. Na’hulak chiwu li k’anjelak xyanqeb’ li k’aleb’aal li ch’uut junjuunq yalaq b’ar wankeb’ chinsutam re naq ta’nimaq ink’auxl, junelik na’saho’ inch’ool xnawb’al ruheb’ poyanam.